"De kunst van het evenwicht"
Wist je dat… naar schatting 1% van de mensen een stoornis in het autisme spectrum heeft? En dat 40 tot 60 procent van de mensen met autisme ook een verstandelijke beperking heeft?
Het thema van de jaarlijkse Autismeweek (30 maart t/m 6 april) is "De kunst van het evenwicht". Voor veel mensen met autisme is het leven één grote evenwichtsoefening. Het kost ze vaak grote moeite om op alle levensgebieden – zoals onderwijs, zorg, relaties, werk, wonen en vrije tijd goed te (blijven) functioneren. Soms kunnen kleine veranderingen er al toe leiden dat mensen met autisme langdurig vastlopen. Gaat het op één van de belangrijke levensgebieden even minder goed, dan heeft dit vaak verregaande gevolgen voor de andere gebieden. De kunst is dan om te voorkomen dat de balans blijvend verstoord raakt – de kunst van het evenwicht. Voor mensen met autisme kan deze kunst een extra grote uitdaging vormen. Onder meer door de problemen die zij vaak ervaren op het gebied van sociale interactie, prikkelregulatie en belastbaarheid. Daarbij is het vaak flink schipperen tussen de dwingende verwachting van de maatschappij om te voldoen aan de neurotypische (lees: niet-autistische) norm, en het verlangen om trouw te blijven aan je authentieke zelf. Een ware balanceeract.
Binnen Aveleijn is er een Kenniskring autisme. Dit is een team bestaande uit begeleiders, een manager en gedragswetenschappers. Zij delen gedurende de Autismeweek graag kennis en ervaringen op deze pagina.
Over de Kenniskring autisme
De Kenniskring autisme van Aveleijn heeft als doel om onze kernwaarden Ontwikkelen, Ontmoeten en Ondersteunen voor mensen met een ASS vorm te geven. Een platform waar o.a. kennis gedeeld wordt, scholingen onder de aandacht gebracht worden, discussies gevoerd kunnen worden en vragen gesteld kunnen worden.
Boekentips
- Minder stress, minder autisme; een boek over stress verminderen in het dagelijks leven. Bespreekt hoe je overprikkeling van alledaagse zaken voorkomt.
Video camouflage en maskeren van autistische kenmerken
- De groeten met moeten; een boekentip voor je eigen evenwicht en voor eenieder die wil leren te ont-moeten. Een pakkend, leuk en toegankelijk boek. Moeten is een illusie. Dit boek levert het bewijs dat jij echt helemaal niks moet! Kies definitief voor een moetenvrij leven door het trainen van je wilspier.
Ervaringen
Laura, ervaringsdeskundige, deelt een tekening over overgevoelig en ondergevoelig zijn 'omdat dat ook altijd de kunst is om in balans te hebben en houden'.
Werkvorm door therapeut Sjors
Het thema van deze autismeweek is ‘De kunst van het evenwicht’. Voor onze doelgroep is het dagelijkse kost om een hun dag in balans of evenwicht te laten verlopen. Vanuit de Psychomotorische Therapie (PMT) werken wij met werkvormen. Met behulp van werkvormen in de zaal bieden wij cliënten handvatten om met hun problematiek om te gaan. Door te ervaren en stil te staan bij het denken, voelen en handelen verkrijgt de doelgroep inzicht in eigen gedragingen en gedragspatronen. Een bekende term binnen de behandelingen is ‘overvraging’. Overvraging ontstaat door de cliënt zelf of diens omgeving. Bij overvraging is er ook sprake van disbalans tussen draagkracht en draaglast. Om de cliënt daarin inzicht te geven heb ik hieronder een werkvorm beschreven waarbij dit inzichtelijk gemaakt kan worden en die ik vaak in de praktijk gebruik:
Een cliënt wordt gevraagd om diverse spanningen, stressoren of situaties waarin zij vastlopen te beschrijven of te benoemen. Als voorbeeld nemen wij de levensgebieden wonen, dagbesteding, relaties en vrije tijd. Per ingebracht onderwerp krijgt de cliënt een bal ter symboliek. De taak voor de cliënt is om als eerst één bal (thema wonen) aan het rollen te houden. De bal mag niet stil komen te liggen in de ruimte. Nadat de cliënt één bal onder controle heeft gehouden komt er een volgende bal (thema dagbesteding) bij. De cliënt moet nu zijn of haar aandacht verdelen waardoor er stapsgewijs spanning wordt opgebouwd. Als de cliënt het lukt wordt er een derde bal toegevoegd (thema relaties). Ervaring leert dat de meesten overvraagt worden bij twee of drie ballen. Dit kan je uitbouwen naar meerdere ballen. Samen met de cliënt verken je de Lichamelijke, Emotionele, Cognitieve en Sociale (LECS) aspecten die te observeren zijn binnen het bewegingsgedrag. Je bespreekt met de cliënt de ervaring en vertaald deze naar het dagelijks leven van de cliënt. Je ondertiteld bijkomende gedragingen en emoties en maakt deze inzichtelijk op het niveau van de cliënt.
Lukt het de cliënt om zichzelf in evenwicht te houden en overvraging te voorkomen? Zo niet, wat heeft de cliënt dan nodig?
Hetgeen wat ik cliënten vaak leer binnen dit thema is het stellen van grenzen, het vragen en accepteren van hulp, het uitten van bijkomende gedachten, gevoelens of emoties en het aanpassen van de situatie zodat deze weer haalbaar wordt voor de cliënt. Ik geloof erin dat deze helpende coping strategieën bijdragen aan een leven die (meer) in evenwicht of balans is.