Op Naar Nul (ONN)

Een vaste samenwerkingspartner van Aveleijn is Op naar Nul, bekend om het bewustmakingsprogramma over duurzaamheid. Als externe partner zijn ze al 1,5 jaar betrokken met verschillende programmaonderdelen. Het bewustmakingsteam met Elke Stienissen als aanspreekpunt heeft als doel om zowel cliënten als medewerkers en vrijwilligers op een leuke manier bewust te maken over duurzaamheid en de impact van ons gedrag op natuur, milieu en klimaat.

Een greep uit het programma wat samen met Aveleijn is ontwikkeld:

• Workshops cliënten over energie, afval en voeding
• Workshops voor medewerkers over De Verborgen Impact
• Coach ondersteuning voor locaties of regio
• Compostbakken op locatie (pilot)
• Ondersteunen Greenteam en opstellen duurzaamheidsplan en ambities
• Gedragsscans duurzaamheid

Hoe duurzaam zijn we bij Aveleijn? Wat gaat al goed en waar liggen nog kansen? Waar willen we op focussen de komende tijd? Het bewustmakingsteam ging op pad en heeft….

• locaties van regio Hengelo, Borne, Enschede en Twente-West bezocht.
• 38 interviews met medewerkers afgelegd en ter plekke tips gegeven.
• al deze locaties een rapportage gestuurd met algemene en locatie specifieke adviezen en tips.
• 5 thema’s onderzocht: voeding, energie, mobiliteit, spullen en afval.
• de conclusies met speerpunten gepresenteerd aan de regio’s als input voor de jaarplannen om aan de slag te gaan met duurzaamheid.

Voeding
Leuk om te horen is dat veel cliënten inspraak hebben en betrokken zijn bij de bereiding van het eten. Er wordt gemiddeld 2 tot 3 keer per maand vegetarisch gegeten. Medewerkers staan positief tegenover minder vlees eten, bij cliënten is dat vooral nog onwennig. De helft van de locaties heeft weinig en de andere helft veel voedselverspilling. Er wordt vooral op budget gelet en niet zozeer op lokaal, seizoensgebonden, biologisch, fairtrade en meer plantaardig = duurzame voeding.

Meteen aan de slag met duurzame voeding:

• Maak samen met andere locaties uit de buurt een overzicht van lokale aanbieders en boeren en benader ze voor goede (prijs)afspraken. Vergeet locaties van Aveleijn die zelf streekproducten aanbieden niet!
• Hang een seizoensgebonden groente- en fruit kalender op (hier te downloaden) en betrek de inkoop- en kookgroep erbij.
• Vegetarisch eten lastig? Organiseer een vegaproeverij met lekkere hapjes. Schaf een vegakookboek aan en voeg elke week inspirerende vegarecepten aan het weekmenu.
  

Als alle 6000 medewerkers, cliënten, vrijwilligers en stagiaires één jaar lang 2 keer in de week geen vlees en zuivel eet, levert het een besparing op van:
1,8 mln CO2 uitstoot = 10,7 mln km rijden met een auto op fossiele brandstof en het gebruik van 13 mln liter water

Energie
Wasmachines en drogers draaien gemiddeld 3 keer per dag helemaal vol. Ongeveer de helft gebruikt een droogrek. Er is weinig zicht hoe vaak cliënten een wasje draaien, er wordt geschat op 2 keer per week. De verwarming staat gemiddeld iets hoger dan 20 graden. Iets meer dan de helft houdt rekening met het lager zetten van de verwarming. De meeste locaties hebben knoppen om aan te draaien, dat betekent dat hier veel kansen liggen! Douchen is lastig om in de gaten te houden, des temeer zijn bewustwording en tips hier belangrijk.

Meteen aan de slag met energiebesparing:

• De drie grootste energieslurpers zijn de verwarming, douche en de droger.
• Draai ‘s nachts en als je weggaat de verwarming uit. Hulpmiddel nodig? Zet groene en rode streepjes of een blije en een verdrietige aarde bij de juiste knoppen op de thermostaat of radiator.
• Hoe zit dat met een 5 standen knop van een radiator?
  • 1 = 15/16 graden
  • 2 = 17/18 graden
  • 3 = 20/21 graden
  • 4 = 22/23 graden
  • 5 = standje sambal
• Gebruik een droogrek en maak er een leuke dagactiviteit van met de cliënten.
• Douche even lang als je lievelingsliedje van 4 minuten of gebruik een douchetimer. Douchen met een lagere temperatuur helpt ook al! Wij hebben alvast een Spotify afspeellijst aangemaakt met leuke liedjes die 4 minuten duren. Klik hier om te luisteren!

Mobiliteit
Mooi om te zien dat bijna 40 % van zowel medewerkers als cliënten met de fiets of te voet naar de locatie gaat. Iets meer dan 60 % van de medewerkers gaat met de auto, redenen zijn afstand, avonddienst of gebruiken hun auto op locatie voor diensten. Merendeel verwacht dat meer medewerkers op de fiets gaan als er een hogere fietsvergoeding komt voor kilometers of de aanschaf van een (elektrische) fiets.

Meteen aan de slag met mobiliteit:

• Weet iedereen hoe het zit met het huidige fietsbeleid? Licht je collega’s erover in!
• Fietsen bespaart de portemonnee en 204 gram CO2 per kilometer versus de benzineauto!
• Diverse fietsapps stimuleren om meer te fietsen en geven beloning!

Spullen
De meerderheid van de cliënten koopt graag zowel online als fysiek decoratie- en hebbedingetjes en hobby spullen zoals knutselen. De locatie koopt vooral schoonmaakspullen, knutselspullen en inboedel. Zowel de locatie als cliënten letten vooral op het budget en kwaliteit, niet zozeer op duurzaamheid. Tweedehands wordt wel meer populair. Meubels worden op locatie meestal nieuw gekocht.

Meteen aan de slag met spullen:

• Wist je dat er vraag en aanbod is op het intranet van Aveleijn? Maak er vooral gebruik van!
• Een beslisboom (cliëntversie) met onder andere vragen als ‘heb je het echt nodig?’ en ‘kan het tweedehands?’ kan helpen in consuminderen of duurzamer inkopen. Ook handig voor de portemonnee!
  

Afval
De meerderheid heeft 5 prullenbakken in de gezamenlijke ruimtes, namelijk rest, plastic, papier, glas en batterijen. De laatste drie zijn soms niet altijd goed zichtbaar. Sommige kunnen zelfs GFT scheiden. Kleding en soms elektrische apparaten worden meestal naar een speciale bak weggebracht. Cliënten hebben vaak alleen een prullenbak voor restafval en soms ook voor plastic in hun appartement/kamer. Meer dan de helft van de cliënten weet hoe je afval scheidt. Merendeel is nog niet bezig met afval verminderen maar wilt dit wel heel graag!

Meteen aan de slag met afval scheiden en vermindering:

• Kopen = afval. Alles wat er gekocht wordt zit verpakking bij. Hier weer de vraag: heb je het echt nodig?
• Help cliënten met de aanschaf en zichtbaarheid van meerdere prullenbakken, zodat er niet alleen in de gezamenlijk ruimtes gescheiden wordt maar ook op alle appartement/kamers van de cliënten.
  
• Hulpmiddelen nodig? Er zijn afvalkaarten en prullenbak kaarten met foto’s en kleuren om het scheiden makkelijk te maken.