Ontwikkeling van een groen Aveleijn-hart in Wierden
Kleinschalig wonen in een natuurlijke omgeving
“Het plekje in Wierden is prachtig! Zo mooi tussen de bomen. Die rust, die ruimte en toch ook dicht bij de winkels in het centrum. Fijn voor de mensen die er straks gaan wonen en werken,” weet Daan Bruggink, architect en oprichter van ORGA architect. Hij vertelt graag over het ontwerp en de beoogde ontwikkeling van een woonlocatie voor 32 cliënten op de plek waar nu nog de oude pastorie staat tegenover de Dorpskerk aan het Burgemeester J.C. van den Bergplein. “We zitten nu in de Definitieve Ontwerpfase, het ontwerp bestemmingsplan ligt momenteel ter inzage bij de gemeente. Mogelijk komen hierop nog enkele zienswijzen binnen. Na afronding van deze fase volgt de uitwerking van het plan voor de omgevingsvergunning en gaan we constructieberekeningen maken. Als het een beetje meezit, kan de eerste schop in 2023 de grond in.”
Veilige, vertrouwde, natuurlijke omgeving
Eerste voorwaarde van Aveleijn was volgens architect Daan Bruggink: ‘ontwerp iets dat in de toekomst te verplaatsen is, mocht dat nodig zijn. Ook moet het complex gebouwd worden uit hout en andere natuurlijke materialen om de verbinding te maken met de natuur’. “Nou, wij doen niet anders, dus ja, daar kunnen we zeker aan voldoen”, glimlacht Daan Bruggink. “Het kleinschalige wooncomplex krijgt drie vleugels met appartementen voor cliënten met een verstandelijke beperking. De tussengang in elke vleugel loopt naar de kern toe iets breder uit, zodat er in het centrale deel ruimte ontstaat voor activiteiten. Een soort van beschermde, veilige binnenplaats met natuurlijke elementen. Wens is dat vooral cliënten uit Wierden en directe omgeving hier een fijne plek vinden om te wonen en samen te zijn. Mensen die hier gaan wonen, hoeven niet meer te verhuizen in de toekomst. Het is ‘levensloopbestendig’ ingericht, ook als mensen bijvoorbeeld dementerend zijn of anderszins extra zorg nodig hebben.”
De natuur als uitgangspunt
In 2007 richtte Daan Bruggink zijn architectenbureau op vanuit de visie dat biofillisch en biobased bouwen de toekomst heeft. Dat vraagt om een toelichting want biobased,… oké, maar ook nog biofillisch? “Ha, ha,” lacht Daan. “Ik leg het uit. Pas sinds een paar honderd jaar leven mensen in een kunstmatige omgeving waardoor we steeds verder van onze natuurlijke omgeving afdrijven. Maar als mens zijn we ontstaan in de natuur en we maken er nog steeds deel van uit. In de natuur is het waar we ons het meest thuis voelen. Bij biofillisch ontwerpen neem je de natuur als uitgangspunt. En ja, ik ben dus een door de natuur geïnspireerde architect en laat me daarbij leiden door harmonieuze vormen en verantwoorde materiaalkeuze. Daarmee kom ik op die andere term, biobased. We ontwerpen zonder gebruik te maken van zogenaamde virgin fossiele grondstoffen. Dat zijn materialen uit de aarde die op kunnen raken en niet passen bij circulair bouwen. We vermijden schadelijke stoffen en onze ontwerpen zijn volledig voorzien van schone fossielvrije energie. Ik blijf erbij; dit is de architectuur van de toekomst. Gelukkig heb ik Aveleijn daarvan kunnen overtuigen. En ik geef toe; dat was niet zo moeilijk, want we zaten al op één lijn waar het gaat om bewust duurzaam en verantwoord omgaan met de aarde en de natuur waarin we leven.”
Winnaar meest duurzame gebouw van Nederland
ORGA boekte al veel lof en waardering met de ontwerpen die Daan en zijn team maakten. In 2021 waren ze winnaar van de Gouden Kikker die uitgereikt werd door de stichting Duurzaam Bouwen Awards aan het meest duurzame project van Nederland. De Stichting is een samenwerking tussen Duurzaam Gebouwd, W/E adviseurs, abcnova, FSC Nederland, ondersteund door Bouwend Nederland en het ministerie van BZK. “We kregen de prijs voor ontwerp van basisschool De Verwondering. Dit is een ecologische school in de breedste zin van het woord. Door de keuze van natuurlijke materialen, systemen en bouwmethoden, maar ook door de ontwerpfilosofie. De kinderen zien met welke materialen hun school gebouwd is en hoe de school van energie wordt voorzien. Het natuurinclusieve schoolplein is een ecosysteem met nestgelegenheden voor vogels en insecten, lokale planten en water. “Maar net zo trots en met veel plezier werk ik aan de ontwikkeling van de nieuwe woonlocatie in Wierden. Het wordt ontwikkeld volgens de bouwstenen van het Woonconcept van Aveleijn, uitgevoerd in hout. Het gebouw krijgt twee bouwlagen die omarmd worden door een houten schil. Elk appartement krijgt een afmeting van 7,20 x 7,20 meter. In de ontwerpfase hebben we goed geluisterd naar ervaring en wensen van de medewerkers bij Aveleijn. En bij de verdere inrichting blijven we vragen stellen aan de mensen die hier straks gaan werken, om dit zo goed mogelijk mee te nemen in de bouw. Dé vraag die vaak gesteld wordt aan Daan Bruggink: ‘wanneer is het klaar?’ “Dit hangt af van veel factoren”, antwoordt hij diplomatiek. Op dit moment is het nog niet met zekerheid in te schatten, maar ik denk dat het reëel is om uit te gaan van het voorjaar 2024.”